Công thức khủng bố của 'những con sói đơn độc'

Từ công dân Mỹ tới phần tử khủng bố

Điều người ta không ngừng thắc mắc, đó là tại sao và làm thế nào, mà những thanh niên từng được hưởng sự giáo dục của nước Mỹ lại có thể trở thành các phần tử khủng bố.

Đây không phải là lần đầu tiên xảy ra một sự việc tương tự như vậy. Nước Mỹ từng chứng kiến một vụ thảm sát kinh hoàng ở căn cứ quân sự Fort Hood, Texas, hồi năm 2009, khiến 13 người thiệt mạng. Điều bất ngờ là kẻ chủ mưu của vụ tấn công, thiếu tá - bác sĩ Nidal Malik Hasan, lại từng là một công dân Mỹ ưu tú và sắp đi nhận nhiệm vụ ở nước ngoài.

Tại các diễn đàn trên Internet, Hasan tự nhận y là một tín đồ Hồi giáo cực đoan. Y từng liên hệ với các thành phần khủng bố ở Yemen, và cho rằng việc những người lính theo đạo Hồi xuất hiện trong hàng ngũ quân đội Mỹ là điều không thể chấp nhận.

al-Awlaki, thủ lĩnh tổ chức khủng bố al Qaeda ở Yemen, khẳng định tên này không hề giao phó nhiệm vụ tấn công nước Mỹ cho Hasan, tuy nhiên cũng không ngăn cản hành động này.

Để tìm hiểu động cơ hành động của hai anh em nhà Tsarnaev (Tamerlan và Dzhokhar), giới phân tích chắc chắn sẽ lục soát hòm thư điện tử của họ, và tìm hiểu xem có bất cứ sự liên hệ nào với các diễn đàn thánh chiến cũng như lực lượng al Qaeda hay không.

Tất nhiên, không loại trừ khả năng họ đã đơn độc thực hiện vụ tấn công này mà không có bất cứ sự trợ giúp nào từ bên ngoài.

'Những chàng trai tốt'

Đừng quên trường hợp của kẻ cầm đầu vụ đánh bom liều chết nhằm vào hệ thống giao thông của thành phố London, Anh, hồi năm 2005, khiến 52 người thiệt mạng. Khan vốn là một giáo viên tiểu học ở Leeds, thành phố miền bắc nước Anh, sở hữu sự nghiệp thành công và cuộc hôn nhân hạnh phúc.

Trái với hành động khủng bố dã man, trong mắt bạn bè, đồng nghiệp và người thân, y lại là một người quý ông lịch lãm, tử tế và tốt bụng.

Vì thế, chẳng có gì ngạc nhiên khi chúng ta lại được thấy những mặt nhân cách tốt đẹp ở anh em nhà Tsarnaev.

'Trăm hay không bằng tay quen'

Theo giới phân tích, khả năng hai kẻ khủng bố nghiệp dư có thể đặt thành công hai quả bom chỉ trong vài tích tắc là gần như không thể.

Trong thời đại toàn cầu hóa ngày nay, rõ ràng người ta có thể dễ dàng tìm thấy công thức chế tạo bom ở đâu đó trên Internet, nhưng chế tạo một quả bom có tính sát thương cao lại là chuyện khác. Để làm được điều đó cần có sự luyện tập và hướng dẫn, ngay cả khi những quả bom đó được đặt trong nồi áp suất.

Người Mỹ chắc hẳn chưa thể quên vụ ở Quảng trường Thời đại, New York, hôm 1/5/2010. Kẻ chủ mưu, Faizal Shahzad, sau đó đã thừa nhận, y từng được học về cách chế tạo vũ khí gây sát thương hàng loạt dưới sự hỗ trợ của lực lượng Taliban.

Theo cơ quan điều tra Mỹ, Tamerlan Tsarnaev, tức Nghi phạm Một trong vụ đánh bom Boston, từng dành  hồi năm ngoái. Tình tiết này chắc hẳn sẽ ít nhiều thu hút sự chú ý của Washington, rằng liệu trong thời gian ở quê nhà, Tsarnaev có từng tham gia một khóa huấn luyện khủng bố nào cùng các phần tử Hồi giáo cực đoan hay không?

Vụ nổ kép ở cuộc đua Boston Marathon làm 3 người chết, trong đó có một trẻ em 8 tuổi, và hơn 170 người bị thương. Các nhân chứng mô tả vụ nổ "giống như tiếng nổ của đại bác vậy". Những bức ảnh được chụp tại hiện trường cho thấy nhiều người được đưa đi trên cáng, có người đàn ông được đưa lên xe đẩy với máu dính đầy trên mặt và chân. Ảnh: DobsonAgency

Sự gắn kết với quê hương

Trong những năm hậu 11/9, hàng chục thanh niên Mỹ gốc Somali đã quyết định trở về quê hương và góp mình trong cuộc nội chiến ở đó.

Với những người này, tình hình ở quê nhà đôi lúc còn ý nghĩa và quan trọng hơn cha mẹ họ, những người đã bỏ lại đất nước châu Phi nghèo khổ ở sau lưng, và đi tìm "giấc mơ Mỹ".

Vụ việc khiến người ta liên tưởng tới trường hợp của Tamerlan Tsarnaev, can o to khi thông tin về việc y là một thành phần Hồi giáo cực đoan và có ý định rời khỏi nước Mỹ để tham gia một hội kín được chính phủ Nga cung cấp.

Tự chọn cái chết

Giới quan sát đã rất ngạc nhiên khi biết anh em Tsarnaev từng mang trên người rất nhiều chất gây nổ trong trận đấu súng với cảnh sát tối thứ 5 tuần trước.

Phải chăng họ đã lên kế hoạch đánh bom liều chết ngay từ đầu, giống như thiếu tá Hasan, kẻ đã liều mình tấn công vào căn cứ quân sự Fort Hood, nơi tập trung một lượng lớn lính có vũ trang, và biết rõ đó là điều cuối cùng hắn có thể làm trước khi chết.

Tương tự như vậy, phải chăng cái chết của Tamerlan không hề nằm ngoài tính toán của y?

ABC News dẫn lời các nguồn tin hành pháp hôm qua cho biết Dzhokhar Tsarnaev vừa hồi tỉnh và đang trả lời các câu hỏi một cách rời rạc bằng cách viết. TheoTelegraph, Dzhokhar có thể sẽ không nói lại được nữa.

Nghi phạm 19 tuổi vẫn ở trong tình trạng nghiêm trọng nhưng ổn định, theo tuyên bố của Cục điều tra liên bang Mỹ (FBI), viện dẫn lời Trung tâm Y khoa Beth Israel Deaconess.

Dzhokhar bị thương ở cổ và vùng họng nên gặp khó khăn khi nói chuyện. TheoABC News, y rõ ràng đã biết chuyện anh trai chết.

Các cáo buộc chống lại Dzhokhar nhiều khả năng sẽ được đưa ra trong những ngày tới. Một cuộc họp báo dự kiến được tổ chức hôm qua để thông báo về các cáo buộc, nhưng sau đó nó bị hoãn mà không rõ nguyên nhân.

Dzhokhar có thể phải đối mặt với những cáo buộc ở cấp bang và liên bang. Nhiều người tin rằng các cáo buộc sẽ cho phép chính phủ liên bang theo đuổi án tử hình. Bang Massachusetts không có án tử hình.

Dzhokhar bị bắt hôm 19/4 sau một cuộc truy lùng gắt gao khiến thành phố Boston bỗng chốc biến thành "đô thị ma" vì người dân bị yêu cầu trú ẩn trong nhà. Các điều tra viên phát hiện y trốn trong một chiếc

Tamerlan Tsarnaev, nghi phạm đánh bom Boston đã thiệt mạng, và một phụ nữ được cho là vợ y, Katherine Russell. Ảnh: Telegraph

Katherine Russell, 24 tuổi, được cho là kết hôn và đã có một con gái 3 tuổi với Tamerlan. Theo Telegraph, cô trở thành một tín đồ Hồi giáo vào năm thứ nhất ở đại học Suffolk, Boston.

Khi còn là một học sinh trung học, Russell từng mong muốn tham gia Peace Corps, một tổ chức tình nguyện lớn của chính phủ Mỹ và lấy bằng cử nhân đại học. Những dự định của cô được ghi lại trong kỷ yếu của trường, tương tự với những bạn bè cùng trang lứa lớn lên ở một thị trấn bình dị tại vùng New England, đông bắc nước Mỹ.

Russell được cho là đã rời ngôi nhà của chồng ở Cambridge, bang Massachusetts, cách đây một thời gian và đang sống ở New Kingstown, bang Rhode Island, với bố mẹ.

Hôm qua, một tờ báo đăng tải bức ảnh về một phụ nữ mặc đồ đen trùm kín đầu và mô tả cô đang rời khỏi ngôi nhà ở Cambridge. New York Post đưa tin những người hàng xóm xác nhận đó chính là Russell và cho hay cô trở về để lấy một con mèo cùng vài vật dụng nhỏ đựng trong một túi vải.

Cảnh sát Boston và FBI từ chối bình luận về danh tính của phụ nữ trong ảnh.

Ammon Albrecht, 18 tuổi, sống ở căn hộ bên dưới nhà của anh em Tsarnaev trong hai tháng qua, cho biết cậu tin người phụ nữ đang chạy kia là Russell nhưng không dám chắc.

Tối 19/4, Russell được các điều tra viên hộ tống về nhà của bố mẹ. Cô đeo mạng che mặt và từ chối nói về chồng, người đã bị cảnh sát bắn chết trong cuộc rượt đuổi cách đây ít ngày. Hiện chưa rõ tình trạng quan hệ của cô với Tamerlan vào thời điểm y tử vong.